Wielu z nas wymaga codziennego monitorowania ciśnienia krwi ze względu na stan zdrowia. Najczęściej są to osoby z chorobami układu krążenia a mianowicie nadciśnienie tętnicze, choroba wieńcowa, arytmia, migotanie przedsionków czy miażdżyca itp. Oczywiście każdy z nas powinien mierzyć ciśnienie krwi profilaktycznie co jakiś czas, dlatego urządzenie takie jak dobry ciśnieniomierz powinno znaleźć się w każdym domu. I każdy z nas powinien wiedzieć jak prawidłowo dobrać mankiet do własnego obwodu ramienia czy nadgarstka. Niewątpliwie aby nasz pomiar był wiarygodny istotne jest wybranie odpowiedniego ciśnieniomierza. Ale także dopasowanie mankietu. Co niestety większość osób pomija i zazwyczaj ma problem z wiarygodnym pomiarem. Ponieważ nie tylko jakość sprzętu ma znaczenie w prawidłowym pomiarze ciśnienia ale również odpowiednie dopasowanie mankietu zarówno naramiennego jak i nadgarstkowego. Tak są to bardzo istotne kwestie których większość z nas nie bierze pod uwagę. Stąd bardzo często ich pomiar różni się od tego wykonywanego w placówkach medycznych pomimo posiadania dobrego aparatu pomiarowego. Dziś postaramy przybliżyć się Państwu temat jeżeli chodzi o dobór odpowiedniego mankietu.
Zacznijmy od tego jakie mankiety do ciśnieniomierzy możemy wyróżnić, a są to: nadgarstkowe i naramienne. Nadgarstkowe to mankiety dedykowane do ciśnieniomierza na nadgarstek. Naramienny jak sama nazwa wskazuje na ramię. Mankiet może być zintegrowany z urządzeniem pomiarowym jak w przypadku większości ciśnieniomierzy automatycznych lub też oddzielny co zazwyczaj ma miejsce w ciśnieniomierzach zegarowych zdarza się także w aparatach półautomatycznych. To jaki ciśnieniomierza wybierzemy głównie zależy od naszych funduszy a także odpowiednich funkcji i częstości stosowania. Zazwyczaj za najbardziej wiarygodne uznaje się zegarowe i automatyczne naramienne. Pomiar na ramieniu często przez wielu lekarzy jest uznawany za dokładniejszy niż ten mierzony na nadgarstku. Jednak nowoczesne modele ciśnieniomierzy nadgarstkowych z odpowiednio dobranym mankietem również pozwolą oddać nam dużą wiarygodność.
Dopasowanie mankietu co wziąć pod uwagę?
Pamiętajmy aby zwrócić uwagę na jakość sprzętu i jakość mankietu. Ale najważniejsze jest dopasowanie go do obwodu ramienia w przypadku ciśnieniomierzy naramiennych jak i również nadgarstka przy nadgarstkowych. Jest to jeden z ważniejszych parametrów gdyż niedopasowanie rozmiaru już na samym wstępie będzie zaburzało obraz prawidłowego pomiaru. A więc przed zakupem powinniśmy zmierzyć swój obwód ramienia lub nadgarstka i sprawdzić czy model który wybraliśmy będzie miał odpowiedni rozmiar i obejmie nasze ramię bądź nadgarstek. Zdarza się bardzo często, że wcześniej zakupimy ciśnieniomierz a przy mierzeniu okazuje się, że mankiet jest ciasny. I pomimo to mierzymy takim aparatem ciśnienie i jest ono niestety nieprawidłowe.
Mankiet w jednym i drugim przypadku nie powinien być nigdy ciasny. Założony mankiet powinien swobodnie leżeć na dłoni czy ramieniu bez ściskania. A więc jeżeli ktoś ma większy niż standardowy obwód nadgarstka czy ramienia powinien wybierać mankiety przeznaczone dla osób o zwiększonej budowie ciała w rozmiarze XL lub XXL również określane często jako mankiety dla osób z nadwagą lub otyłych. Tak więc pamiętajmy, że pierwszym podstawowym krokiem jest odpowiednio dobrany rozmiar mankietu.
Warto pamiętać, że zbyt krótki i wąski mankiet będzie zawyżał wartości. Z kolei za długi i zbyt szeroki będzie obniżał wartości ciśnienia.
Szczególnie ważne jest dobranie odpowiedniego rozmiaru dla osób starszych zwłaszcza tych które mają zwapnienie naczyń. Tutaj użycie zbyt ciasnego mankietu może doprowadzić do uszkodzenia naczyń krwionośnych. W prawidłowo dobranym mankiecie jego szerokość powinna wynosić 0,4 obwodu ramienia z kolei jego długość 0,75 obwodu ramienia.
Po drugie pod uwagę weźmy prawidłowe ułożenie mankietu na nadgarstku lub ramieniu. Mankiet zazwyczaj zakłada się na lewe ramię co ma związek z bliskością serca. Jednak nie zawsze jest to reguła. Ciśnienie powinniśmy mierzyć na tej dłoni, na której mamy wyższe ciśnienie. A więc na początku zmierzmy na dwóch i porównajmy. Może się zdarzyć, że wyższe będzie na prawej wówczas prawa strona będzie odpowiednia do pomiaru.
Prawidłowe zakładanie mankietu naramiennego
- Mankiet powinno założyć się w odległości około 2 cm powyżej zgięcia łokcia.
- Ułożony mankiet nie może być bardzo ściśnięty powinien mieć około 1 cm luzu.
- Ręką na której umieszczamy mankiet powinna być luźno wsparta na stabilnym podłożu, mniej więcej na wysokości serca np. na stoliku.
Zakładanie mankietu nadgarstkowego
- W ciśnieniomierzach nadgarstkowych również powinniśmy luźno wesprzeć dłoń na stabilnym podłożu.
- Mankiet należy umiejscowić bezpośrednio na nadgarstku kilka centymetrów nad dłonią.
- Powinniśmy dopasować go do obwodu nadgarstka kilka centymetrów nad dłonią.
- Tutaj również mankiet nie może być mocno ściśnięty powinien dobrze przylegać do dłoni.
Dla osób którym duży problem sprawia zakładanie mankietu są to zazwyczaj osoby starsze polecamy zakupić ciśnieniomierz z funkcją kontroli mankietu. Są to np. takie modele jak Omron M3 COMFORT – ciśnieniomierz z wskaźnikiem prawidłowego zakładania mankietu, posiadający mankiet w dużym rozmiarze.
Taki ciśnieniomierz zazwyczaj posiada wskaźnik bądź sygnalizację, która informuje nas o nieprawidłowościach pomiaru. Wtedy należy poprawić założenie mankietu i przystąpić do badania ponownie. Niektóre modele mają umieszczoną na urządzeniu krótką instrukcję zakładania mankietu. Warto wybierać takie modele dla osób starszych i tych które mają problem z prawidłowym zakładaniem mankietu ze względu na ograniczenia ruchowe.
Przy zakupie mankietu weźmy pod uwagę również materiał z jakiego jest wykonany rękaw. Solidny z mocnymi szwami na pewno posłużyć nam na dłużej niż ten tańszy. Tańszy z kolei może być dobrą opcją kiedy sporadycznie mierzymy ciśnienie raz na jakiś czas. Zawsze kontrolujmy czy mankiet nie ma przetarć, dziur, czy szwy nie są porozrywane. Ponieważ to wszystko ma również wpływ na prawidłowość pomiaru.
Sprawdźmy również czy nasz mankiet jest zintegrowany z aparatem czy można go wymienić. Większość modeli automatycznych posiada połączone mankiety z ciśnieniomierzem. W niektórych aparatach są one wymienne. Wymienne są w większości ciśnieniomierzy zegarowych. Pamiętajmy aby ciśnieniomierz działał prawidłowo musi mieć również mankiet w dobrym stanie. Oczywiście mankiet naramienny jak i również nadgarstkowy powinniśmy zawsze zakładać na gołe ramię bez odzieży. Niekiedy bywa, że ktoś mierzy ciśnienie przez odzież co jest błędem i zawsze odda nieprawidłowy pomiar. Dlatego zawsze do pomiaru przygotujmy gołe ramię lub nadgarstek. Niekiedy osobom z dużymi ograniczeniami ruchowymi, które muszą pomiarów dokonywać samodzielnie założenie mankietu naramiennego może sprawiać trudność. Dlatego w takim przypadku lepiej jest zakupić ciśnieniomierz nadgarstkowy, który jest znacznie łatwiej nałożyć na dłoń.
Podział mankietów naramiennych ze względu na ich rozmiar:
- mankiety uniwersalne przeznaczone dla większości osób dorosłych o standardowej budowie ciała od 22 – 32 cm
- mankiety dla osób o rozbudowanych dłoniach czy ramieniu, w tym dla osób otyłych do 42 cm
- mankiety dla dzieci w różnym wieku od 10 do 20 cm
Mankiety do ciśnieniomierzy dla dzieci
Będąc przy temacie wyboru odpowiedniego mankietu dla osób dorosłych nie możemy nie wspomnieć o mankietach dla dzieci. U dzieci pomiar ciśnienia jest również istotny ale zazwyczaj mierzony u pediatry na wizycie kontrolnej. Jednak ze względu na różnego rodzaju jednostki chorobowe układu krążenia coraz więcej dzieci wymaga systematycznego pomiaru w warunkach domowych. I tutaj również powinniśmy pamiętać o wyborze odpowiedniego aparatu pomiarowego oraz dopasowaniu mankietu. Dzieciom zaleca się pomiar ciśnienia aparatami zegarowymi do których można dopasować mankiety w różnych rozmiarach. Dziecko ma zazwyczaj niewielki obwód ramienia czy nadgarstka dlatego sprzęty przeznaczone do pomiaru ciśnienia będą nieodpowiednie ze względu na większy rozmiar mankietu. Stąd też powstały ciśnieniomierze dla dzieci z specjalnymi mankietami mające odpowiedni rozmiar i regulację. Tak aby można było dopasować je do rozmiaru ramienia dziecka w każdym wieku.
A jeżeli nasz ciśnieniomierz posiada tylko jeden mankiet w określonym rozmiarze to również samodzielnie możemy dokupić komplet mankietów w różnych rozmiarach. Najpopularniejsze z nich to mankiety dla noworodków o szerokości 5,5 cm, obwód: 15 cm, mankiety dla większych dzieci: w szerokości: 5,5 cm, obwód: 10-20 cm oraz dla młodzieży i nastolatków o szerokości wynoszącej: 10 cm, obwód: 13-24 cm. Przy zakupie również zwróćmy uwagę na to czy mankiety mają jeden czy 2 wężyki tak aby pasowały do ciśnieniomierza. W przypadku wyboru mankietów dla dzieci istotnym jest również materiał z jakiego zostały wykonane rękawy, warto wybierać te delikatne w dotyku. Dla małych dzieci na pewno atrakcją będą kolorowe mankiety jak te widoczne poniżej. Barwna kolorystyka na pewno przyciągnie uwagę malucha, dzięki temu wykonanie badania będzie łatwiejsze.
Podsumowując nasz dzisiejszy wpis o wyborze odpowiedniego mankietu do ciśnieniomierza, wart wziąć pod uwagę kilka istotnych rzeczy. A mianowicie jak już wspomnieliśmy wyżej to rozmiar mankietu. To jedna z ważniejszych opcji, którą warto wziąć pod uwagę. Rozmiar powinniśmy dobierać do długości ramienia i jego obwodu podobnie w ciśnieniomierzach nadgarstkowych. Oprócz rozmiaru istotne również jest prawidłowe założenie mankietu a więc nie zbyt ciasno i nie zbyt luźno. Kolejną istotną kwestią jest wybór odpowiedniego materiału z którego jest wykonany rękaw. Warto wybierać dobrej jakości materiały, które posłużą nam na długu czas. Najpopularniejsze mankiety to te wykonane z nylonu, który jest bardzo wytrzymały ale również łatwo się czyści. Pamiętajmy aby nasz mankiet był zawsze czysty, szczególnie ma to przełożenie na mankiety w ciśnieniomierzach zegarowych. Tutaj warto również zadbać o czystość mankietu aby kurz nie mógł przedostać się do środka. Przy zakupie mankietu zwróćmy uwagę także na solidne szwy warto aby były mocne i nie rozchodziły się w czasie pompowania. Również dobrą opcją jest zakup bezszwowych mankietów. Także sprawdźmy przed zakupem czy mankiet posiada jeden lub 2 wężyki. Oprócz powyższych wskazówek, które mają wpływ na prawidłowy pomiar. Należy także przestrzegać odpowiedniej pozycji w czasie badania, na około 10-15 minut przed badaniem należy się wyciszyć i uspokoić oraz nie spożywać posiłków. Pomiędzy jednym a drugim badaniem należy zrobić kilkuminutową przerwę.