Odleżyny czym są? Odleżyny to temat, który najczęściej dotyka osoby długotrwale leżące i siedzące. Odleżyny to miejscowo zmieniona zmiana skórna powstająca w wyniku zaburzenia ukrwienia, które najczęściej jest powodowane długotrwałym uciskiem na skórę i tkanki podskórne, co powoduje niedotlenienie i niedożywienie komórek objawiających się martwicą. Odleżyny mogą pojawić się wszędzie jednak są takie miejsca na naszym ciel, które szczególnie są narażone na występowanie ran. A są to między innymi kość krzyżowa, łokcie, łopatki, okolice potylicy jest to związane głównie z długotrwałym leżeniem na plecach. Bardzo często do zmian odleżynowych dochodzi również w miejscach naszych stóp w bocznej części czy pięt. I niestety jednym z częściej narażonych miejsc gdzie mogą wystąpić odleżyny to krocze, ze względu na zmniejszoną cyrkulację powietrza osoby leżącej. Rany odleżynowe to niestety bardzo bolesne zmiany skórne i trudne do wygojenia. Dlatego dla pacjentów długotrwale leżących unieruchomionych bardzo ważne jest przestrzeganie odpowiedniej higieny. Warto również stosować odpowiednie kosmetyki i specjalistyczne materace przeciwodleżynowe oraz poduszki ortopedyczne.
Niestety czasami w niektórych przypadkach bardzo trudno będzie uniknąć zmian odleżynowych, zwłaszcza jeżeli pacjent długotrwale siedzi lub leży. Kiedy chory ma zaburzenia czucia, zmaga się z otyłością czy jest śle odżywiany. Bardzo istotne jest również zastosowanie dla pacjenta leżącego pościeli, prześcieradeł z delikatnych materiałów, tutaj ważne jest aby takie prześcieradło nie podciągało się czy rolowało, ponieważ to również może sprzyjać powstawaniu ran odleżynowych. Jednak przy zastosowaniu odpowiedniej opieki i produktów można ograniczyć lub zminimalizować ryzyko powstawania owrzodzeń. Niestety opieka nad pacjentem długotrwale leżącym nie jest łatwa i wymaga dużego zaangażowania i poświęcenia ze strony opiekuna. Dlatego podpowiemy jak opiekować się pacjentem aby przeciwdziałać tworzeniu się bolesnych zmian odleżynowych.
Jak przeciwdziałać tworzeniu się odleżyn
Kiedy ktoś z nas czy naszych bliskich wymaga długotrwałego leżenia czy siedzenia z powodu choroby warto taką osobę zaopatrzyć w specjalne materace przeciwodleżynowe, które mają specjalistyczną strukturę, pozwalającą na swobodny przepływ powietrza pod ciałem pacjenta. Najlepiej w tym przypadku sprawdzają się materace rurowe, zmiennociśnieniowe, piankowe. Chory leżąc na takim materacu ma stały dopływ powietrza do miejsc najczęściej narażonych na zmiany odleżynowe, dlatego ryzyko powstawania ran się zmniejsza. Przy długotrwałym leżeniu bardzo istotna również jest zmiana pozycji pacjenta najlepiej co 2-3 godziny aby zapobiegać naciskowi na tkanki. Dla osób chorych, które długi czas spędzają na wózkach inwalidzkich bardzo dobre mogą okazać się specjalne przeciwodleżynowe poduszki ortopedyczne wykonane z specjalistycznych tworzyw o piankowej czy żelowej strukturze.
Bardzo duże znaczenie ma również zachowanie prawidłowej higieny chorego. Chory podobnie jak osoba zdrowa powinna się systematycznie myć. Niestety dla osoby unieruchomionej, która nie może samodzielnie wstać z łóżka taka czynność jest bardzo trudna i co ważne wymaga pomocy ze strony opiekuna. Do mycia pacjenta powinny być stosowane specjalistyczne środki najlepiej o neutralnym pH aby nie podrażniały skóry. Mogą to być preparaty do mycia bez wody lub z wodą za pomocą specjalnych myjek, najlepiej aby miały również działanie nawilżające. Należy pamiętać aby skóra po wymyciu została odpowiednio osuszona można to zrobić za pomocą delikatnych miękkich ręczników jednorazowych. Warto również stosować specjalne olejki czy kremy, które w składzie mają substancje przyspieszające gojenie się zmian odleżynowych.
Oprócz stosowania specjalistycznych materacy, mycia i kosmetyków należy pamiętać o rehabilitacji chorego, ćwiczeniach oddechowych. Istotne jest również odpowiednie odżywianie chorego i nawadnianie, które ma wpływ na szybszy proces gojenia się ran. Bardzo ważne jest także w diecie chorego spożywanie białka, ponieważ jego niedobór może prowadzić do zużywania własnych zasobów organizmu i powodować dłuży proces gojenia się ran.
Podsumowując cały temat dotyczący odleżyn warto starać się przeciwdziałać ich powstawaniu, ponieważ są bardzo bolesne dla pacjenta, trudno gojące się. Dlatego należy zaznajomić się z odpowiednimi produktami, które mogą pomóc nam zapobiegać tworzeniu się owrzodzeń. A w przypadku ich pojawienia się mogą przynieść ulgę dla chorego i pozwolić na szybszy proces gojenia się. Należy zawsze mieć na uwadze dobro chorego, który jest poszkodowany ze względu na niemożliwość poruszania się i zapobiec dodatkowemu cierpieniu z powodu bolesności ran odleżynowych. Warto pamiętać, że w takiej sytuacji może znaleźć się każdy z nas, nie tylko w starszym wieku ale również z powodu choroby, czy innych urazów.
